Gdy dziecko powtarza słowa „Jestem głupi” lub wyraża frustrację, poddając się szybko i rezygnując z podjęcia kolejnej próby, zwykle czujemy się bezradni. I jest to zupełnie zrozumiałe – przecież jako rodzice pragniemy, aby nasze dzieci miały silne poczucie własnej wartości i wiarę w swoje możliwości.
Pozwólcie, że opowiem Wam o Mikołaju, sympatycznym, dziewięcioletnim chłopcu o bujnej wyobraźni. Był dzieckiem ciekawym świata, lubił się uczyć, a szczególnie interesowały go eksperymenty, które wraz z kolegami przeprowadzał na zajęciach dodatkowych, na które zapisali go rodzice.
Jednak mimo radosnego usposobienia, często w jego słowach usłyszeć było można smutek, a nawet frustrację.
Mikołaj był ambitnym dzieckiem, zawsze wyznaczał sobie odważne cele. Niezależnie od tego, czy brał udział w konkursie plastycznym czy szkolnych zawodach sportowych, zawsze dawał z siebie wszystko. Jednak gdy napotykał nawet na najmniejsze trudności, jego pewność siebie zdawała się rozsypywać niczym domek z kart.
Każde, nawet nieznaczące niepowodzenie, najdrobniejszy błąd wywoływał u chłopca natychmiastową reakcję. „Jestem głupi”, wykrzykiwał, dając upust frustracji i zalewającym go negatywnym emocjom. Był to wyraźny sygnał, że Mikołaj nie wierzy we własne siły.
Kiedy chłopiec coraz częściej powtarzał „Jestem głupi”, jego mama Anna czuła bezradność. Nie wiedziała jak przekonać syna, że bardzo go kocha i mocno wierzy w jego możliwości. Wiedziała, że musi znaleźć sposób, by pomóc Mikołajowi w budowaniu jego pewności siebie.
Anna coraz częściej zaczęła rozmawiać z synem o jego uczuciach i obawach. Uważnie słuchała jego słów, nigdy nie bagatelizując uczuć chłopca, ale jednocześnie podkreślała, że każdy popełnia błędy i niepowodzenia są naturalną częścią procesu nauki. Wprowadziła nowe zasady komunikacji, polegające na tym, że zamiast mówić „Jestem głupi”, chłopiec używał zdania: „To zadanie jest dla mnie trudne, ale spróbuję je zrobić najlepiej jak potrafię”.
Stopniowo, dzięki uwadze i wsparciu ze strony mamy, Mikołaj zaczął nabierać pewności siebie i wiary w swoje możliwości.
Ta historia pokazuje, jak ważna jest nasza rola, byśmy zawsze byli gotowi wspierać dzieci, gdy napotykają na trudności i pomagali im zrozumieć, że wnioski wyciągnięte z popełnianych błędów i każda kolejna próba przybliżają nas do sukcesu.
Co może być przyczyną braku wiary w siebie?
Niskie poczucie własnej wartości
Dziecko może odczuwać brak pewności siebie, gdy napotyka na trudności w nauce lub porównuje się z innymi dziećmi. Na przykład, gdy ma problemy z matematyką, może powiedzieć: „Jestem głupi, bo nie rozumiem tego zadania tak jak reszta dzieci w klasie”.
Presja otoczenia
Zbyt wysokie wymagania wobec dziecka w domu lub w szkole może skłaniać je do myślenia, że aby zdobyć akceptacje, musi być doskonałe. Jeśli otrzymuje pochwały wyłącznie za szkolne osiągnięcia, może wierzyć, że jego wartość zależy wyłącznie od uzyskiwanych wyników.
Strach przed porażką
Dzieci, które wcześniej doświadczyły niepowodzeń lub krytyki, mogą obawiać się, że zawiodą ponownie. Jeśli dziecko w przeszłości było ostro krytykowane za błędy, może unikać podejmowania nowych wyzwań, aby uniknąć przykrych doświadczeń.
Jak należy reagować w takiej sytuacji
Bądź empatyczna
Okazuj dziecku zrozumienie i współczucie. Powiedz mu, że rozumiesz, że czasami może się czuć przytłoczone. Warto wówczas powiedzieć: „Rozumiem, że to zadanie może być trudne dla Ciebie. Wspólnie zastanowimy się, jak możemy Ci pomóc”.
Doceniaj wysiłek, nie wynik
Zamiast skupiać się wyłącznie na wynikach, doceniaj wysiłek i trud, jakie dziecko wkłada w zadanie. Zamiast mówić „Znów sobie nie poradziłeś”, możesz powiedzieć: „Cieszę się, że się starałeś samodzielnie wykonać to zadanie. Co możemy zrobić, abyś czuł się bardziej pewnie przy kolejnej próbie?”.
Unikaj krytyki
Nie krytykuj dziecka za jego brak pewności siebie. Zamiast tego, wspieraj je i zachęcaj do próbowania. Zamiast mówić „Dlaczego nie potrafisz tego zrobić?”, powiedz: „Nic nie szkodzi, że się pomyliłeś. Ważne, że próbujesz. Co możemy zrobić, abyś poczuł się pewniej?”.
Zachęcaj do pozytywnego myślenia
Pomóż dziecku zauważyć jego mocne strony i sukcesy, nawet te najmniejsze. Możesz powiedzieć: „Pamiętasz, jak ostatnio udało Ci się zrobić to zadanie? Byłeś naprawdę pomysłowy! Pamiętaj, że potrafisz wiele rzeczy”.
Skieruj uwagę na pozytywne aspekty
Skutecznym, aczkolwiek wymagającym cierpliwości i konsekwencji sposobem na budowanie pewności siebie u dziecka, które w obliczu każdego niepowodzenia powtarza „Jestem głupi”, jest przekierowywanie jego uwagi na pozytywne aspekty.
Docenianie wysiłku
Zamiast skupiać się na wyniku końcowym, zwróć uwagę dziecka na wysiłek, który włożyło w zadanie. Powiedz coś w rodzaju: „Widzę, że bardzo się starałeś, aby to zrobić. To pokazuje, że jesteś wytrwały i gotowy do nauki.”
Skupienie się na mocnych stronach
Pomóż dziecku zauważyć jego mocne strony i umiejętności. Możesz zapytać: „W czym jesteś najlepszy? Co lubisz robić i czym się wyróżniasz?”
Zachęcanie do podejmowania prób
Wspieraj dziecko, aby próbowało ponownie, nawet jeśli spotka się z niepowodzeniem. Powtarzaj mu: „Nie każdy od razu odnosi sukces. Ważne jest, że próbujesz i uczysz się na swoich błędach.”
Stawianie pytań otwartych
Zadawaj pytania, które skupiają uwagę dziecka na pozytywnych aspektach i możliwościach, a nie na negatywnych myślach. Na przykład: „Co możemy zrobić, abyś poczuł się lepiej w tej sytuacji?” albo „Co moglibyśmy zrobić inaczej, abyś czuł się bardziej pewnie?”
Przywołanie pozytywnych doświadczeń
Przypomnij dziecku o sytuacjach, w których sobie poradziło lub osiągnęło sukces. To pomoże mu zauważyć, że ma wiele mocnych stron i umiejętności.
Wykorzystywanie afirmacji
Wprowadź afirmacje, które dziecko może powtarzać w trudnych sytuacjach, np. „Jestem inteligentny i zdolny”, „Potrafię rozwiązywać trudne zadania”, „Jestem wytrwały i cierpliwy”.
Wspieranie dziecka w budowaniu pewności siebie to proces, który wymaga czasu i cierpliwości. Ważne jest, abyśmy pomagali dzieciom zrozumieć, że każda próba jest krokiem na drodze do sukcesu.
Spodobał Ci się ten post? Uważasz, że przyda się Twoim znajomym? Będzie nam bardzo miło, jeśli:
*** go udostępnisz,
*** zostawisz komentarz,
*** dołączysz do naszego fanpage’a, gdzie publikuję ciekawe treści, których nie znajdziesz na blogu,
*** dołączysz do naszej facebookowej grupy Wspieramy talenty naszych dzieci – Porady, strategie, inspiracje
*** zaobserwujesz nas na Instagramie